Συνέντευξη στην Άννα Γριμάνη
Άξια και ισχυρή προσωπικότητα της Παιδοκαρδιολογίας με ήθος και τεχνογνωσία υψηλού επιπέδου, η Αφροδίτη Τζίφα χαρίζει καθημερινά το πλατύ χαμόγελο της στα παιδιά με καρδιοπάθεια ενώ συνδυάζει τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης γυναίκας με άριστη επιστημοσύνη, διοικητική ικανότητα αλλά και ανθρώπινη προσέγγιση στα πράγματα. Από το Λονδίνο της διεθνούς επιστημονικής ζωής όπου έκτισε τα πρώτα 14 χρόνια της καριέρας της, στην Ελλάδα, για να συμβάλλει στη πρόοδο του τομέα της στη χώρα, επιτυγχάνοντας τη λειτουργία του Παιδοκαρδιολογικού τμήματος της Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ σήμερα, ως ένα κέντρο διεθνών προδιαγραφών.
Tι σάς έκανε να στρέψετε την καριέρα σας προς την Ελλάδα και να γυρίσετε από το Λονδίνο;
Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στο Λονδίνο από το 2000 και μετά που άρχισα να εργάζομαι σε τμήματα συγγενών καρδιοπαθειών, έβλεπα συχνά οικογένειες που διακομίζονταν στο Λονδίνο για χειρουργική η επεμβατική θεραπεία. Επρόκειτο κυρίως για νεογνά αλλά διακομίζονταν και παιδιά και ενήλικες, μετά από σύσταση των ιατρών τους στην Ελλάδα. Από τότε συνειδητοποίησα ότι στην χώρα μας υπήρχε ανάγκη επιπρόσθετων ειδικών υπηρεσιών για σπάνιες επεμβάσεις που δεν μπορούσαν να πραγματοποιηθούν στην χώρα μας. Από την έναρξη του Παιδοκαρδιολογικού τμήματος της Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ, με την αμέριστη συμπαράσταση της Διοίκησης δημιουργήθηκε ένα κέντρο διεθνών προδιαγραφών, που συνεχώς προσπαθούμε να βελτιώνουμε.
Πως εκφράζετε – καθώς εμπεριέχεται- ο ανθρώπινος παράγοντας στην επιστημονική δράση;
Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αλληλένδετος με την επιστημονική δράση, καθώς οι επιστήμες είναι είτε άμεσα είτε έμμεσα ανθρωποκεντρικές. Η ιατρική έρευνα και τεχνολογία για παράδειγμα έχουν ως σκοπό να υπηρετήσουν τον άνθρωπο και να βελτιώσουν την υγεία και την ποιότητα ζωής του. Ιδιαίτερα στην ιατρική, η οποία είναι μια ανθρωπιστική επιστήμη, ο ανθρώπινος παράγοντας πρέπει να είναι παρών διαρκώς, στις αποφάσεις και στις πράξεις μας. Ο ιατρός πρέπει να θέτει τον εαυτό του δίπλα στον ασθενή και την οικογένεια του και όχι πάνω από τον ασθενή. Είναι αδύνατον να είσαι καλός λειτουργός υγείας όταν δεν έχεις ενσυναίσθηση και συμπόνοια.
Πως μια σύγχρονη γυναίκα- woman in business – και η προσωπική ζωή;
Η προσωπική ζωή και τα προσωπικά ενδιαφέροντα είναι απολύτως απαραίτητα για τη σύγχρονη γυναίκα. Είτε εργάζεται στα πλαίσια μιας καριέρας, είτε ασχολείται φιλανθρωπικά, για το κοινό καλό κλπ., η γυναίκα αντιμετωπίζει καθημερινά πολλαπλές προκλήσεις. Συχνότατα, η σύγχρονη γυναίκα με τους πολλαπλούς ρόλους και τις υποχρεώσεις που έχει επωμιστεί, δίνει την εντύπωση ότι όλα είναι υπό έλεγχο, καθώς πρέπει να φροντίσει τους άλλους, αφιερώνοντας εντέλει λιγότερο χρόνο για τον εαυτό της. Υπάρχει τελευταία μία τάση αναγνώρισης του πολύπλοκου ρόλου της γυναίκας στην κοινωνία και μία προσπάθεια ευαισθητοποίησης του συνόλου να κατανοούν και να τις συνδράμουν περισσότερο, στο έργο τους. Πάραυτα, θεωρώ ότι είμαστε ακόμη μακριά από την ισοτιμία με τους άνδρες, ακόμα και στις δυτικές κοινωνίες, έστω κι εάν αυτό επιφανειακά δεν φαίνεται. Η κάθε γυναίκα πρέπει να μπορεί να αφιερώσει χρόνο στις αναζητήσεις της- αναπόσπαστα. Από την φύση της η γυναίκα είναι ιδιαίτερα οργανωτική και ως εκ τούτου, με λίγη προσπάθεια μπορεί να τα συνδυάσει όλα, θέτοντας και την φροντίδα του εαυτού της, στις υποχρεώσεις της.
Τι προάγει έναν επιστήμονα;
Εξ ορισμού, ο επιστήμονας βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα τα οποία αναλύει κριτικά και αμερόληπτα και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις και λύσεις σε επιστημονικά ερωτήματα και προβλήματα. Η αφοσίωση στο έργο του/της, η ακεραιότητα του χαρακτήρα, τα ηθικά πρότυπα, οι αξίες και η άοκνη προσπάθεια συμβολής στην επιστήμη και την κοινωνία είναι κατά τη γνώμη μου τα στοιχεία εκείνα που κάνουν κάποιον ξεχωριστό. Η τάση για διαρκή επιστημονική αυτοβελτίωση και ενημέρωση αποσκοπεί στην προσφορά όλο και υψηλότερου επιπέδου υπηρεσιών. Όταν δε η επιστημονική δράση συνδυάζεται με ευγένεια, απλότητα, προσιτή στάση και ανθρωπισμό, ο επιστήμονας όχι μόνο ξεχωρίζει γρήγορα στο κοινωνικό σύνολο αλλά πρωτίστως νιώθει επιστημονική και ανθρώπινη ολοκλήρωση.
Που μεγαλώσατε; Και τι συνιστά την προσωπική σας κουλτούρα και τι αξίες;
Μεγάλωσα σε μία μεσοαστική Αθηναϊκή γειτονιά την δεκαετία που μπήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό μου χωρίς να αντιλαμβάνομαι ακόμα τότε πλήρως το γιατί, διότι θεωρούσα ότι μπαίναμε σε μία τροχιά για ένα καλύτερο μέλλον τόσο ως χώρα όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Ήμουν τυχερή να σπουδάσω στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο, δωρεάν, και να συναντήσω Καθηγητές που μου εμφύσησαν τις αρχές της ανιδιοτελούς προσφοράς. Ήξερα ότι για να εξειδικευτώ στην Παιδοκαρδιολογία έπρεπε να μεταβώ στο εξωτερικό και έτσι έφυγα για την Αγγλία μετά τη θητεία μου στο Αγροτικό. Εργάστηκα στο Εθνικό Σύστημα της Μεγάλης Βρετανίας για 14 χρόνια. Θεωρώ ότι ακόμα και τώρα που υπάρχουν κάποια προβλήματα στη λειτουργία του, αποτελεί ένα από τα πιο δίκαια συστήματα διεθνώς με ισότιμη πρόσβαση των ασθενών, ασχέτως κοινωνικού-οικονομικού επιπέδου, σε πολύ καλές υπηρεσίες υγείας. Αυτή την κουλτούρα και τις αξίες πήρα μαζί μου παρακαταθήκη όταν επέστρεψα στην Ελλάδα και αποτελούν οδηγό μου στην καθ’ ημέρα πράξη.
Πως αντιμετωπίζετε τον ανταγωνισμό;
Ο καλώς εννοούμενος ανταγωνισμός είναι σίγουρα ευπρόσδεκτος, αλλά και απαραίτητος για την πρόοδο, καθώς έτσι βλέπουμε τι κάνει ο άλλος και παίρνουμε ιδέες και εναύσματα για να ασκήσουμε το έργο μας καλύτερα, για το καλό των ασθενών μας. Ο κακός ανταγωνισμός είναι κάτι που για να επιβιώσει πρέπει να τον τροφοδοτείς. Τέτοιος ανταγωνισμός φροντίζω να μην με επηρεάζει, διότι δεν έχει νόημα να διογκώνονται οι αντιπαραθέσεις. Εντούτοις είναι ευχάριστο ότι οι συνάδελφοι μου στην Ελλάδα έχουν επαγγελματικό ήθος εξαιρετικά υψηλού επιπέδου και οι οικογένειες με χαρά το βιώνουν αυτό όταν βλέπουν να τηλεφωνούμε ο ένας στον άλλο για να συνομιλήσουμε και να συναποφασίσουμε για την κάθε περίπτωση.
Eνα «μότο» που αγαπάτε;
«Κάθε εμπόδιο για καλό».
Όπως είπε ο Γάλλος χειρουργός, ιατρικός ερευνητής και βιολόγος Alexis Carrel (1873-1944) «οι δύσκολες συνθήκες στη ζωή είναι απαραίτητες για να βγει ό,τι καλύτερο από την προσωπικότητα του ανθρώπου».
