Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία, όπου η ταχύτητα των αλλαγών και η τεχνολογική πρόοδος μεταμορφώνουν συνεχώς το επιχειρηματικό περιβάλλον, η εξωστρέφεια αναδεικνύεται, ως βασικός μοχλός ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Η ικανότητα μιας επιχείρησης να αλληλεπιδρά, να δραστηριοποιείται και να καινοτομεί, πέρα από τα γεωγραφικά και πολιτισμικά της όρια αποτελεί θεμελιώδες πλεονέκτημα.
Η εξωστρέφεια δεν είναι πολυτέλεια. Δεν είναι απλώς μία στρατηγική επιλογή, αλλά αναγκαία συνθήκη επιβίωσης και ανάπτυξης, για τις επιχειρήσεις στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Είναι αναγκαιότητα.
Σε έναν κόσμο που δεν γνωρίζει σύνορα, η επιχείρηση, που κοιτάζει μόνο προς τα μέσα είναι καταδικασμένη να μείνει πίσω. Η συστηματική και στοχευμένη επένδυση στην εξωστρέφεια οδηγεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, την ενσωμάτωση καινοτομίας, και τελικά, στη βιωσιμότητα και ανάπτυξη μιας σύγχρονης επιχείρησης.
Τα τελευταία χρόνια, πολλές ελληνικές επιχειρήσεις έχουν κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα της εξωστρέφειας. Παρά τις δυσκολίες του οικονομικού περιβάλλοντος, πολλές κατάφεραν να αναπτυχθούν, να εξάγουν προϊόντα υψηλής ποιότητας και να ενισχύσουν τη θέση τους στο εξωτερικό.
Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις. Η έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας, το μικρό μέγεθος των περισσότερων ελληνικών επιχειρήσεων και τα γραφειοκρατικά εμπόδια αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες.
Η επαφή με ξένες αγορές προάγει την εισαγωγή νέων ιδεών, τεχνολογιών και διαδικασιών. Συχνά οδηγεί σε βελτίωση της ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών. Η διεθνοποίηση, παράλληλα, δημιουργεί ανάγκες για εξειδικευμένο προσωπικό. Και εδώ είναι μία άλλη μεγάλη πρόκληση.
Η εξωστρέφεια των επιχειρήσεων και η έλλειψη στελεχιακού δυναμικού είναι δύο θέματα που απασχολούν έντονα τον επιχειρηματικό κόσμο, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής αστάθειας, ή ταχείας ανάπτυξης. Αν και φαίνονται ξεχωριστά ζητήματα, στην πραγματικότητα συνδέονται στενά μεταξύ τους. Η ανεπάρκεια προσωπικού, με τα κατάλληλα προσόντα και δεξιότητες δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η “διαρροή εγκεφάλων” (brain drain) κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, με χιλιάδες Έλληνες επιστήμονες και επαγγελματίες να αναζητούν καλύτερες προοπτικές στο εξωτερικό διεύρυνε το «άνοιγμα», ενώ εμφάνισε και το θέμα των δεξιοτήτων του στελεχιακού δυναμικού. Η αναντιστοιχία μεταξύ των δεξιοτήτων, που προσφέρει η εκπαίδευση και αυτών που ζητά η αγορά εργασίας, αλλά και η απροθυμία πολλών επιχειρήσεων να επενδύσουν στην εκπαίδευση και την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού είναι προβλήματα υπαρκτά, τα οποία και χρήζουν αντιμετώπισης. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς έχοντας στοχοποιήσει τα συγκεκριμένα προβλήματα έχει προχωρήσει στην σχηματοποίηση και εν συνεχεία, υλοποίηση πολιτικής, ικανής να «γεφυρώσει» το χάσμα, μέσα από την επαφή των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων μελών του με εκδηλώσεις, οι οποίες έχουν στόχο την προσαρμογή και των δύο πλευρών στην πραγματικότητα. Σήμερα, από την αγορά λείπουν στελέχη με γλωσσικές και ψηφιακές δεξιότητες, ικανότητα επικοινωνίας με ξένους πελάτες, ικανότητα κατανόησης του πώς κινείται ο ανταγωνισμός, ώστε να αξιοποιούνται τα κενά, που αυτός αφήνει, καθώς και στρατηγικής σκέψης και εμπειρίας σε projects διεθνούς χαρακτήρα.
Η εξωστρέφεια και η στελέχωση δεν είναι ανεξάρτητα ζητήματα. Αντίθετα, η ικανότητα μιας επιχείρησης να “κοιτάξει έξω” εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το “τι έχει μέσα” – από το ανθρώπινο δυναμικό της. Χωρίς επένδυση στους ανθρώπους, η εξωστρέφεια μένει ένα θεωρητικό πλάνο. Αν όμως υπάρξει στρατηγική αξιοποίηση των πόρων και των ευκαιριών, τότε η εξωστρέφεια μπορεί να γίνει το όχημα για βιώσιμη ανάπτυξη.
