Βασιλική Λαζαράκου: «Οι γυναίκες σήμερα μπορούμε να καταφέρουμε όλα αυτά που κάποτε θεωρούνταν αδύνατα»

Με νομική παιδεία, έντονη προσωπικότητα και λόγο επιδραστικό σε κάθε δημόσια παρουσία της, η Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και μέλος ΔΣ της Επιτροπής Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ καθώς και Μέλος των Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εποπτικών Αρχών της Κεφαλαιαγοράς (IOSCO) Βασιλική Λαζαράκου, μάχεται για την καταπολέμηση του οικονομικού αναλφαβητισμού, ενώ απευθύνει κάλεσμα στις εισηγμένες εταιρίες για αλλαγή στάσης και αντίληψης όσον αφορά στη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις ”κλειδιά”.

Η ίδια, χειραφετημένη γυναίκα, θεωρεί ύψιστη τιμή το σημερινό θεσμικό ρόλο της -με προτεραιότητα τη συμβολή στην ανάπτυξη της εγχώριας κεφαλαιαγοράς- και προσδιορίζει ως βασικά εργαλεία επιτυχίας στην ανάληψη κάθε σημαντικής θέσης ευθύνης και ανάδειξης του έργου, τον επαγγελματισμό, τις ικανότητες και δίχως άλλο τη σκληρή δουλειά. Ακόμη, στην κεντρική συνέντευξή της στο WIBS επισημαίνει ότι, «το momentum της ελληνικής οικονομίας παραμένει σε θετικό έδαφος και η Ελλάδα σήμερα αναδεικνύεται σε ελκυστικό επενδυτικό προορισμό».

Ποιο κρίνετε ότι είναι το επίπεδο της επενδυτικής παιδείας της αγοράς;

Η ενίσχυση της επενδυτικής παιδείας αποτελεί μία από τις βασικές επιδιώξεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και πρόσφατα εντάχθηκε και ως προτεραιότητα στο 5ετές Στρατηγικό Σχέδιο που συνέταξε η Επιτροπή. Αποτελεί θέμα μείζονος σημασίας, καθώς πιστεύουμε ότι μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην προστασία των επενδυτών, αφού «μορφωμένοι», δηλαδή ενημερωμένοι, επενδυτές είναι σε θέση να πάρουν καλύτερες αποφάσεις, προστατεύοντας έτσι πιο αποτελεσματικά τα κεφάλαιά τους. Στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχουμε ξεκινήσει ήδη την προσπάθεια για την καταπολέμηση του οικονομικού αναλφαβητισμού. Μεταξύ άλλων, έχουμε διοργανώσει συνέδριο σε συνεργασία με την ELSA Greece (European Law Students’ Association) και προετοιμάζουμε και άλλες ανάλογες συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα, αλλά και σειρά άλλων ενεργειών που δεν θα απευθύνονται μόνον στα νεανικά κοινά, αλλά συνολικά σε υφιστάμενους και δυνητικούς επενδυτές. Σκοπός μας είναι η ουσιαστική ενημέρωση του επενδυτικού κοινού και των νέων, ώστε να τους βοηθήσουμε να καταλάβουν τις βασικές έννοιες της Ελληνικής Κεφαλαιαγοράς. Στην προσπάθεια αυτή συμμετέχει και το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο έχει συστήσει μια ομάδα ειδικών για τη δημιουργία δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση.
Το ελληνικό χρηματιστήριο που πρέπει να θεωρείται μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατέχει μια διαφορετική θέση για μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, που το χαρακτηρίζουν ”ρηχό’’, με μικρό αριθμό εισηγμένων εταιρειών, και μάλιστα με συχνές εξόδους από αυτό σοβαρών εταιριών. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς πώς συμβάλλει στην προσέλκυση νέων εταιρειών κύρους στο ελληνικό χρηματιστήριο;
Προτεραιότητά μας παραμένει η συμβολή στην ανάπτυξη της εγχώριας κεφαλαιαγοράς, καθώς και η ενδυνάμωση των δυνατότητων χρηματοδότησης των εισηγμένων και της οικονομίας γενικότερα. Δεν είναι δικό μας έργο η προσέλκυση νέων εταιρειών στο Χ.Α. αλλά η καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης, αξιοπιστίας και διαφάνειας.

Και εκσυγχρονισμού;

Τα τελευταία χρόνια η διεθνής επενδυτική κοινότητα δείχνει ζωηρό ενδιαφέρον για τη θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας, αλλά και για τους τομείς που προσφέρουν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες. Στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες που θα ενισχύσουν και θα διασφαλίσουν τις θετικές προοπτικές. Γι’ αυτό επιδιώκουμε την πιστή τήρηση του κανονιστικού πλαισίου της κεφαλαιαγοράς που είναι καθοριστικός παράγοντας για την προσέλκυση νέων διεθνών επενδυτών και την ανάπτυξη της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Παράλληλα, προχωρήσαμε στον εκσυγχρονισμό του πλαισίου της εταιρικής διακυβέρνησης, στην υιοθέτηση ενός νέου τύπου οργανισμού εναλλακτικών επενδύσεων, αλλά και σε βελτιώσεις και αλλαγές του ευρύτερου θεσμικού πλαισίου της κεφαλαιαγοράς. Επιπλέον, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει ενισχύσει σημαντικά τη θέση της στην Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και στον Παγκόσμιο Οργανισμό των Εποπτικών Αρχών των Κεφαλαιαγορών (IOSCO), αλλά και στην Επιτροπή Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ, καθώς είμαστε πλέον στα Διοικητικά Συμβούλια όλων αυτών των οργανισμών. Αυτό σημαίνει την αναγνώριση του έργου μας ευρωπαϊκά και διεθνώς, κάτι που συμβάλλει στην αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας και στη συμβολή δημιουργίας ενός κλίματος εμπιστοσύνης και στην εγχώρια αγορά.

Ποιος ο ρόλος της Ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης και ESG;

Το Στρατηγικό μας Σχέδιο περιλαμβάνει την προώθηση των κριτηρίων ESG, τα οποία ενσωματώνονται με ταχύτατο ρυθμό στο κανονιστικό πλαίσιο της κεφαλαιαγοράς. Παράλληλα, συμμετέχουμε ενεργά σε ευρωπαϊκό επίπεδο στις διαβουλεύσεις και εργασίες για την ολοκλήρωση του κανονιστικού πλαισίου, όσον αφορά την ταξινομία και τις γνωστοποιήσεις για θέματα αειφορίας, αλλά και για όλα τα υπόλοιπα θέματα που είναι υπό επεξεργασία σήμερα.
Σε κάθε περίπτωση, η στρατηγική ESG είναι βασική προτεραιότητα για τις ελληνικές εισηγμένες, καθώς είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να προσελκύσουν διεθνές και εγχώριο επενδυτικό ενδιαφέρον, αφού η ανάγκη να προχωρήσουμε στη μετάβαση προς μία νέα οικονομία, κυκλική και πράσινη, είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Όσον αφορά στην εταιρική διακυβέρνηση, πολύ πρόσφατα η χώρα μας προχώρησε στην αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου με το Ν. 4706/2020 σε συνέχεια εισηγήσεων και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Το συγκεκριμένο νομοθέτημα εκσυγχρονίζει το πλαίσιο, ενσωματώνει τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και αποτελεί ευκαιρία για τις εισηγμένες εταιρείες, καθώς τους επιτρέπει να θεωρούνται ότι εκπληρώνουν το ένα από τα τρία κριτήρια ESG (Περιβάλλον – Κοινωνία – Διακυβέρνηση). Μάλιστα, στο πλαίσιο της προληπτικής εποπτείας, η Επιτροπή συνέδραμε τις εισηγμένες εταιρείες κατά το μεταβατικό στάδιο εφαρμογής της νομοθεσίας, εκδίδοντας κανονιστικές αποφάσεις, κατευθυντήριες γραμμές, Q&As, επιστολές, διευκρινίσεις κ.λπ. και συνεχίζει να τις συνδράμει με επικαιροποίηση των Q&As και εξειδίκευσή τους όπου απαιτείται. Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να τονίσω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική η εκλογή μας στο ΔΣ της Επιτροπής Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ -και μάλιστα σε μία χρονική στιγμή όπου τροποποιούνται οι αρχές εταιρικής διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ, καθώς συμβάλλουμε ουσιαστικά στην παγκόσμια αυτή προσπάθεια.

Τα μέτρα που λαμβάνει η Επιτροπή για την προστασία του επενδυτικού κοινού;

Εκτός από τους συνήθεις ελέγχους που κάνουμε παγίως και σκοπεύουμε να εντείνουμε το 2023, θα συνεχίσουμε να δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην άσκηση προληπτικής εποπτείας, τόσο μέσω στοχευμένων ενεργειών ελέγχου, όπου κρίνεται αναγκαίο, όσο και μέσω της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών. Κύριο μέλημα της Επιτροπής είναι η συστηματικοποίηση των ελέγχων σε όλα τα επίπεδα των αρμοδιοτήτων μας, με ιδιαίτερη έμφαση σε συγκεκριμένους τομείς μεγάλης επικινδυνότητας.
Βασική μας προτεραιότητα αποτελεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Επιτροπής, ώστε να περάσει στη νέα εποχή και να ασκείται η εποπτεία με ταχείες διαδικασίες. Στο πλαίσιο αυτό προχωρούμε σε: α) αναβάθμιση του συστήματος κυβερνοασφάλειας (cybersecurity), β) ενοποίηση όλων των συστημάτων της Επιτροπής για την αποτελεσματικότερη διαχείριση δεδομένων και γ) την εφαρμογή ενός μηχανισμού παρακολούθησης real time των συναλλαγών για εντοπισμό περιπτώσεων κατάχρησης αγοράς.
Ταυτόχρονα, κάνουμε εσωτερικές αλλαγές που αφορούν την οργάνωσή μας, όπως π.χ. ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας, το πενταετές Στρατηγικό Σχέδιο, το Ετήσιο Επιχειρησιακό Σχέδιο, αλλά και ενέργειες που απελευθερώνουν το δυναμικό της ΕΚ, όπως ότι ολοκληρώσαμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό υποθέσεων που εκκρεμούσαν πέραν της πενταετίας και έτσι μειώθηκε δραστικά ο αριθμός ανάλογων υποθέσεων από τριψήφιο νούμερο σε μονοψήφιο, το οποίο αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο άμεσο μέλλον.
Η ενημέρωση των επενδυτών σχετικά με όλες τις μεταρρυθμιστικές ενέργειες σας έχει μεγάλη σημασία.
Βεβαίως, παράλληλα προχωρούμε σε μία σειρά από δράσεις που αφορούν στην ενημέρωση των επενδυτών, όπως, για παράδειγμα, ότι ζητήσαμε από τις εισηγμένες εταιρείες εκτάκτως ενημέρωση για τα οικονομικά τους στοιχεία στο ενιάμηνο προκειμένου να είναι καλύτερα ενημερωμένοι οι επενδυτές λόγω έκτακτων γεγονότων, όπως η πανδημία και ο πόλεμος στη Ρωσία – Ουκρανία ή ότι εντοπίσαμε άμεσα περιπτώσεις προσώπων που παρείχαν επενδυτικές υπηρεσίες χωρίς άδεια και εκδώσαμε προειδοποιήσεις στο επενδυτικό κοινό (περίπου 50 την τελευταία 2ετία), λαμβάνοντας ταυτόχρονα και άλλα μέτρα που κρίθηκαν αναγκαία κατά περίπτωση.

Πρόσφατα, με Ευρωπαϊκή Οδηγία επιβάλλεται στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών η συμμετοχή των γυναικών κατά τουλάχιστον 40% από το 26% που βρίσκεται σήμερα. Πιστεύετε ότι οι ελληνικές εισηγμένες εταιρείες θα ανταποκριθούν σχετικά σύντομα σε αυτή την οδηγία;

Είμαστε περήφανοι που προτείναμε τη διάταξη για την ποσόστωση για τα διοικητικά συμβούλια των ελληνικών εισηγμένων εταιρειών. Η παρουσία των γυναικών ανήλθε μέσα σε ένα έτος από το 11% που ήταν πριν την υιοθέτηση της νομοθεσίας αυτής σε 26,2%. Θεωρώ ότι είναι ένα τεράστιο βήμα στα θέματα της γυναικείας ενδυνάμωσης -ένα επίτευγμα καθώς πλέον περισσότερες ικανές γυναίκες στα ΔΣ των εισηγμένων εταιριών βοηθούν με την εμπειρία και τις ικανότητές τους.
Συνεπώς, η χώρα μας έχει ήδη προετοιμαστεί -και μάλιστα νωρίτερα από άλλες χώρες της ΕΕ που δεν έχουν σήμερα ποσόστωση- ώστε να ενσωματώσει στη συνέχεια και τη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία που θα ανεβάσει το ποσοστό των γυναικών στο 40%.
Ως γυναίκα Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ενεργείτε και ειδικότερα για το νεωτερικό αυτό ζήτημα;
Ναι, ως Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς θέλω να απευθύνω κάλεσμα προς όλες τις εισηγμένες, όχι για την απλή συμμόρφωση προς το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την εταιρική διακυβέρνηση, αλλά για την αλλαγή στάσης και αντίληψης όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις κλειδιά. Η αλλαγή δεν είναι ζήτημα θεσμικής επιβολής. Η ουσιαστική αλλαγή έρχεται όταν αντιλαμβανόμαστε ότι πια ο τρόπος που λειτουργούσαμε πριν μας αποστερεί σημαντικές ευκαιρίες στο «τώρα». Οι γυναίκες μπορούμε να καταφέρουμε όλα αυτά που κάποτε θεωρούνταν αδύνατα.

Ο ρόλος της γυναίκας στο επιχειρηματικό και διοικητικό πεδίο έχει εξελιχθεί, ωστόσο ποια είναι τα βασικά εργαλεία που πρέπει να κατέχει μια γυναίκα για να ξεχωρίσει;

Θα έλεγα ότι ανεξαρτήτως φύλου τα βασικά εργαλεία ανάδειξης για την ανάληψη θέσης ευθύνης θα πρέπει να αποτελούν ο επαγγελματισμός, οι ικανότητες και η σκληρή δουλειά για το έργο που αναλαμβάνει κανείς.
Από τη νομική με διεθνή ακαδημαϊκή παιδεία και από τις ΗΠΑ, και ως δικηγόρος σε επιφανή νομικά γραφεία της Αθήνας, πώς αποφασίζετε να περάσετε στο πεδίο που είσαστε σήμερα.
Στην πορεία μου ως νομικός, από τα ακαδημαϊκά χρόνια και τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα μέχρι και σήμερα, τα θέματα που άπτονται της οικονομίας και των κεφαλαιαγορών κέντριζαν το ενδιαφέρον μου και βρίσκονταν στο επίκεντρο της δραστηριότητάς μου ως δικηγόρος. Ασχολήθηκα με θέματα κεφαλαιαγοράς, τραπεζικά και βέβαια εξαγορών και συγχωνεύσεων και συμμετείχα σε μεγάλο αριθμό συμφωνιών, με διεθνή μάλιστα χαρακτήρα. Επομένως, η ανάληψη των καθηκόντων μου στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αποτέλεσε για κάποιες από αυτές φυσική συνέχεια της μέχρι εκείνης της στιγμής πορείας μου.
Η θέση του Προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς αποτελεί για εμένα την ύψιστη τιμή, καθώς μου δίνεται η ευκαιρία να συμβάλω ενεργά, και σε συνεργασία με την κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών αλλά και τις Ευρωπαϊκές αρχές, στην αναβάθμιση του πλαισίου λειτουργίας της εγχώριας κεφαλαιαγοράς.

Πώς επιτυγχάνεται ο σχεδιασμός και η επιτυχής υλοποίηση της επιχειρηματικής στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των εταιρειών;

Στον στρατηγικό μας σχεδιασμό περιλαμβάνεται η προώθηση πολιτικών βιώσιμης χρηματοδότησης με μακροπρόθεσμο προσανατολισμό. Αποτελεί για εμάς προτεραιότητα να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά στις προκλήσεις που προβάλλουν σήμερα σε θέματα βιωσιμότητας για τις κεφαλαιαγορές και τους επενδυτές.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί βασική προτεραιότητα η μετάβαση σε πράσινες μορφές οικονομίας, με αποτέλεσμα οι Ευρωπαϊκοί πόροι να διατίθενται κατά προτεραιότητα σε επενδύσεις σχετικές με την πράσινη οικονομία. Είναι επιτακτική ανάγκη να προχωρήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση με στόχο μία νέα, βιώσιμη οικονομία.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις -κατά το πλείστον και για διάφορους λόγους- είναι ουσιαστικά αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό.

Ποια θα είναι τα ουσιαστικά εργαλεία πιστωτικής πολιτικής για την ανάπτυξη των μικρομεσαίων που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας;

Δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να θέσει κανόνες για το πώς οι τράπεζες δανειοδοτούν και πώς αντιμετωπίζουν το ρίσκο. Όμως, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούσαν να λάβουν εναλλακτική χρηματοδότηση μέσω των εργαλείων της κεφαλαιαγοράς. Στο πεδίο αυτό η Επιτροπή έχει ήδη προβεί σε εισηγήσεις και επεξεργάζεται προτάσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω των σωμάτων στα οποία συμμετέχει.
Επίσης, το Ταμείο Ανάκαμψης θεωρούμε ότι θα βοηθήσει τις οικονομίες. Θα είναι ένα θετικό πρόσημο για την ελληνική οικονομία. Εμείς κινούμαστε προσεκτικά για να ενισχύσουμε περισσότερο την αξιοπιστία της ελληνικής αγοράς, ώστε να ενισχυθούν οι επενδύσεις στην Ελλάδα, γιατί με αυτό τον τρόπο θα βοηθήσουν στην ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας.

Πώς διαγράφετε το μέλλον για την ελληνική Κεφαλαιαγορά και το οικοσύστημα – υπάρχει στρατηγικό σχέδιο;

Η Ελλάδα παρουσιάζει σήμερα σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες, αναδεικνύεται σε ελκυστικό επενδυτικό προορισμό και προσελκύει πλέον σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις, καταδεικνύοντας ότι η χώρα έχει οριστικά γυρίσει σελίδα και έχει επανακτήσει την εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών.
Το momentum της ελληνικής οικονομίας παραμένει σε θετικό έδαφος και το 2023, παρά τις όποιες αντιξοότητες στο διεθνές περιβάλλον. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επιδιώκει να συμβάλει στη διασφάλιση επενδυτικού κλίματος που θα διέπεται από τις αρχές της αξιοπιστίας και της διαφάνειας, θα είναι φιλικό προς τους επενδυτές αλλά και τις επιχειρήσεις, κινητοποιώντας τις ώστε να αντλήσουν από την κεφαλαιαγορά τα απαραίτητα κεφάλαια για την υλοποίηση του στρατηγικού τους σχεδιασμού.

Κοινοποίησε αυτό το άρθρο:

Περισσότερα άρθρα

Διαβάστε το τελευταίο τεύχος