Από την Αρετή Γεωργιλή
Συνεπικεφαλής Lean In Network Greece (Athens)
Πριν από ένα χρόνο ψηφίστηκε ένας νέος νόμος ο οποίος, μεταξύ άλλων, προβλέπει μια σειρά ρυθμίσεων για την παρενόχληση και τη βία στο εργασιακό περιβάλλον. Μετά από ένα διάλογο που εξελίισεται δυναμικά τα τελευταία χρόνια, περνώντας μέσα από στενωπούς ισχυρών στερεοτύπων και βαθιά ριζωμένων νοοτροπιών, ήρθε η ώρα να αναλάβουν και οι επιχειρήσεις τις ευθύνες τους, προκειμένου να συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας, που θα προωθεί έμπρακτα μια κοινωνία ισοτιμίας για τις εργαζόμενες γυναίκες. Η συγγραφέας του άρθρου, η οποία, εκτός από συνεπικεφαλής ενός ιδιαίτερα σημαντικού δικτύου που μάχεται για τα θέματα συμπερίληψης και αποδοχής της διαφορετικότητας, είναι και δημιουργός του εμβληματικού Free Thinking Zone, απευθύνει ένα Kind Reminder -μια ευγενική υπενθύμιση- προς τις επιχειρήσεις να μοιραστούν την προσπάθεια για έναν πιο δίκαιο κόσμο.
Οι περισσότεροι/ες γνωρίζουμε ότι πέρσι τέτοια εποχή ψηφίστηκε ο νέος εργασιακός νόμος 4808/21 στον οποίο περιλαμβάνονται πολλές διατάξεις που διευκολύνουν τους εργαζόμενους γονείς, αλλά και μέτρα και ρυθμίσεις για την παρενόχληση και τη βία στο εργασιακό περιβάλλον.
Στο πλαίσιο αυτό, ανακύπτει μία σειρά εργοδοτικών υποχρεώσεων για την πρόληψη και αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, όπως η υποχρέωση για υιοθέτηση πολιτικής εντός της επιχείρησης στην οποία δηλώνεται η μηδενική ανοχή σε αυτές τις μορφές συμπεριφορών και προσδιορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις εργαζομένων και εργοδοτών ακριβώς. Με λίγα λογια, εκπαιδεύονται εσωτερικά όλοι και όλες, ανεξαρτήτως ρόλου και βαθμίδας εργασίας, στο να μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα «συμπτώματα» του σεξισμού και των έμφυλων προκαταλήψεων στον εργασιακό χώρο και να σέβονται τις συναδέλφους τους.
Πέρα όμως από την εκπαίδευση και ενημέρωση, οι επιχείρησεις υποχρεούνται να υιοθετούν πολιτική για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών για περιστατικά βίας και παρενόχλησης, στην οποία να περιγράφεται η διαδικασία υποδοχής και εξέτασης των καταγγελιών κατά τρόπο που να διασφαλίζει την προστασία του θύματος και τον σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Δηλαδή, να εξασφαλίζει ότι ούτε διαπόμπευση και διασυρμό θα υποστούν οι εργαζόμενες γυναίκες που παίρνουν το θάρρος να μιλήσουν ούτε θα είναι θύματα της εκδικητικής συμπεριφοράς των συναδέλφων τους που υπέπεσαν σε αυτά τα αδικήματα, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει από απειλή απώλειας της εργασίας μέχρι εκφοβισμό, άδικη αξιολόγηση και άλλα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε επιχείρηση πρέπει να υιοθετήσει ουσιαστικά ένα αδιάβλητο και αντικειμενικό εσωτερικό σύστημα υποδοχής των καταγγελιών που δεν θα περνά υποχρεωτικά από τη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού ή θα δύναται να το διαχειρίζεται ενδεχομένως η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού αλλά θα είναι πιθανά διατμηματικό ή όποιο άλλο σύστημα εξυπηρετεί καλύτερα την εταρεία, αλλά ταυτόχρονα δεν αποτρέπει την εργαζόμενη από το να καταγγείλει το περιστατικό από τον κίνδυνο μη χάσει τη δουλειά της ή μην υποστεί αυτά που περιγράψαμε παραπάνω.
Φυσικά, η διάταξη περί απαγόρευσης αντιποίνων που απαγορεύει τη με οποιονδήποτε τρόπο λύση της έννομης σχέσης στην οποία στηρίζεται η απασχόληση, καθώς και κάθε άλλη δυσμενή μεταχείριση του προσώπου που κάνει την καταγγελία είναι μία ευνοική και προτρεπτική διάταξη προς τις γυναίκες αλλά δυστυχώς μη μετρήσιμη, εφόσον στηρίζεται στην προσωπική επαφή.
Για τον λόγο αυτό η επιτυχία της εφαρμογής του νέου νόμου θα κριθεί από τον βαθμό στον οποίο οι εταιρείες ενστερνίζονται τη διαφορετικότητα, την ισότητα και τη συμπεριλήψη ως μέρος της κουλτούρας της επιχείρησης και όχι σαν άλλο ένα μέτρο που καλούνται να εφαρμόσουν επειδή υποχρεούνται να το κάνουν. Να υιοθετήσουν δηλαδή μία στρατηγική D&I που θα προσαρμόσει το εταιρικό DNA στη νέα πραγματικότητα και στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις κοινωνίες, όπως συνομολογήθηκε πριν δύο χρόνια στο Νταβός.
Αναγνωρίζω ότι δεν είναι μία εύκολη διαδικασία. Είναι μια μεγάλη, χρονοβόρα και κοστοβόρα πρόκληση που προυποθέτει την αλλαγή νοοτροπιών και την εξάλειψη προκαταλήψεων που είναι χρόνια βαθιά ριζωμένες μέσα μας. Χρειάζεται επομένως -εφόσον οι επιχειρήσεις αντιληφθούν ότι αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να παραμείνουν ανταγωνιστικές- αφοσίωση στον στόχο, διαρκής αξιολόγηση και αναθεώρηση με τη βοήθεια της πολιτείας, των ειδικών και της Κοινωνίας των Πολιτών που ξέρει πώς να καθοδηγήσει βήμα βήμα την επιχείρηση προς την πιστοποίησή της για θέματα D&I.
Από τότε που ψηφίστηκε ο νέος νόμος έχει περάσει ένας χρόνος. Δυστυχώς, δεν άλλαξαν πολλά στην καθημερινή, εργασιακή πραγματικότητα των γυναικών, όμως έγινε η αρχή. Πριν από λίγους μήνες βραβεύτηκαν οι πρώτες 18 επιχειρήσεις που έλαβαν το Σήμα Share, οι πρώτες δηλαδή εταιρείες που άνοιξαν τον δρόμο για μία καλύτερη, πιο δίκαιη και περισσότερο ίση κοινωνία για την εργαζόμενη γυναίκα.
Θα μου πείτε, 18 επιχειρήσεις είναι αστείος αριθμός μπροστά στις χιλιάδες επιχειρήσεις που υπάρχουν στη χώρα μας. Ναι, είναι. Αλλά είναι ταυτόχρονα ο πρώτος αριθμός που έχουμε. Είναι η πρώτη φορά που οι επιχειρήσεις αξιολογούνται για αυτήν τους την επίδοση. Και είναι ένας υπέροχος αριθμός, αλλά φυσικά δεν αρκεί.
Γι’ αυτό, η ευγενική υπενθύμιση σήμερα. Παρακαλούμε, μπείτε και εσείς στο call. Σας περιμένουμε!
